Hòang Thủy Biển
Moderator
Ngày tham gia: 18 1 2010
Số bài: 167
|
 Gửi: Sáu 12 12, 2014 12:48 pm Tiêu đề: Thôi, Lãnh Diện Nhân Về Trời |
 |
|
Thôi, Lãnh Diện Nhân Về Trời
Hoàng Thủy Biển
Năm lớp 9/4 niên khóa 1971-72, trường trung tiểu học Sao Mai, thầy nào tôi cũng sợ nhưng vị thầy mà tôi khiếp nhất là Lê Văn Ngãi. Tôi xin lặp lại là tôi khiếp. Tại sao tôi khiếp đến thế? Vì thầy Lê Văn Ngãi dạy tôi lớp 9/4 vừa hình học không gian, đại số, lẫn lượng giác. Toàn là mấy môn học rất ư trừu tượng và đòi hỏi suy nghĩ hơi nhiều (mà tính tôi rất lười suy nghĩ). Mà xin quý vị cảm thông với tôi, ở tuổi mới mười bốn, mười lăm mà bắt tôi phải tưởng tượng ra một góc méo xẹo, thoạt nhìn có vẻ 67, 68 độ chi đó mà thành góc vuông 90 độ thì quả là ngoài cái óc tưởng tượng của tôi. Sau này cũng nhờ cái kinh nghiệm nhìn một góc không có vẻ như chín chục độ mà nó là chín chục độ, tôi rút ra chút ít cảm nghiệm nhân sinh. Vì thầy Ngãi nói, hình học không gian chứ không phải là hình học phẳng, các em cố nhìn ra đằng sau của nó. Thầy dạy thì thầy cứ dạy, bao nhiều điều thầy dạy hữu ích hợp lý cũng đành theo nước đổ lá khoai môn hay là nước đổ đầu vịt. Nay nghe thầy đã mất rồi, buồn, nhưng mới hết . . . sợ.
Với tôi, thầy Ngãi rất "keo kiệt" nụ cười. Suốt cả niên học năm ấy, tôi chưa có may mắn thấy thầy cười. Nhưng tôi nghĩ mấy ông thầy dạy toán vốn rất ưa khó tính, có lẽ suy nghĩ trừu tượng quá nên ít bận tâm đến cái môi mép của mình. Hơn nữa, thầy Ngãi là một vị đàn ông rất ư Từ Hải, nghĩa là cao lớn, khuôn mặt chữ điền và dáng đi không làm dáng mà dậy nhiều sóng lớn. Mỗi khi thầy bước vào lớp học 9/4 (lầu ba, là lầu cao nhất, còn các lớp nằm ở hai lầu thấp dưới kia không đáng nói, vì mình "ngồi trên đầu" những lớp ấy mà), thì thằng nào ưa cười vô duyên nhất cũng đành mà ngấp mép.
Như tôi đã nói ở trên, tôi chưa hề được một lần nhìn thấy thầy cười. (Thầy ơi, sao nụ cười ưa giấu sau tâm hồn thầy thế!). Mà không chỉ mỗi mình tôi không thấy thầy cười. Thằng bạn ngồi cùng một dãy bàn với tôi ở lớp 9/4 (cái lớp này, có dịp tôi sẽ nói thêm) niên khóa 1971-72 ấy cũng thấy như tôi. Hắn tên là Đặng Ngọc An (hy vọng mày còn sống để mày nghe tao có phét lác hay không). Thằng này, vì thấy thầy không cười, hắn nói: "Sao lạ hè, thầy mô cũng cười, sao thầy Ngãi lại không cười." Tôi nói, "Tao cũng thấy rứa, tao thấy thầy không cười. Nhưng không cười thì có lẽ miệng ông không biết cười." Hắn nói, mi nói tầm bậy tầm bạ, đã làm người thì phải có cười ít nhất vài ba lần chứ." Tôi nói, "Thôi, đừng nói chuyện cười của thầy Ngãi nữa. Ông không cười thì mi biết làm răng cho ông cười." Hắn nói, "Tau sẽ làm cho ông cười." Tôi nói,"Mày .... Phét!" Hắn nói, "Mày chờ coi." (sau này qua Mỹ tôi dịch ra là "wait and see").
Thằng Đặng Ngọc An này, cha hắn là thầy thuốc bắc, nhà hắn có nhiều tủ thuốc trông cứ như những cái hòm sắp xếp lớp lang thứ tự trong một mausoleum; và ba hắn chắc chắn là một vị cao niên có ít nhiều Hán Học. Thế nên thằng An này cũng có hấp thụ nhiều Hán(g)-tự. Hơn thế nữa, vốn Hán(g)-tự của nó còn được bồi đắp thêm nhờ ngốn ngấu nghiền ngẫm vô số (tôi nói là vô số) tiều thuyết kiếm hiệp của Kim Dung, Cổ Long, và những tác giả khác. Thằng Đặng Ngọc An này, ngoài ngôi nhà mà hắn đã sinh ra, thì cái tiệm cho thuê sách Bình Dân Thư Quán nằm ở đường Hùng Vương là quê hương rất yêu dấu của hắn. Tại sao tôi phải dài dòng về thằng bạn cùng một dãy bàn của tôi? Vì hắn là thằng cũng cảm nhận, như tôi, là thầy Lê Văn Ngãi rất khó tính và có thể rất khó gần. Chính hắn mới đặt ra cái tên sặc mùi Hán(g)-tự ( nôm na là từ Hán-Việt) là LÃNH DIỆN NHÂN. Và hắn ta dương dương tự đắc với tài sáng tạo ra cụm từ "Lãnh Diện Nhân". Và với cái biệt danh dành riêng cho thầy Ngãi, hắn tin chắc hắn sẽ làm thầy Ngãi phải . . . cười.
Lầm. Con ơi! Vì cụm từ Lãnh Diện Nhân thì có cho hắn kẹo hắn cũng chả dám nói, chỉ có bạn bè ngồi xung quanh tôi nói thầm với nhau và cười lén với nhau thôi, Thầy Lê Văn Ngãi đâu có nghe cái biệt danh ni mà cười hay không, mà chắc gì nếu ông có nghe mà ông cười. Dù sao chăng nữa, tôi đồng ý với thằng bạn "chuyên tâm nghiên cứu" kiếm hiệp này. Thầy Lê Văn Ngãi là Lãnh Diện Nhân.
Thằng Đặng Ngọc An nói thánh nói tướng thế thôi, chứ hắn ta cũng không có đủ "khả năng" làm thầy Ngãi cười. Nhưng có một thằng có khả năng làm cho thầy Ngãi phải. . . cười. Chuyện là thế này.... Đời này cái chi có nhân thì mới có quả.
Như tôi đã nói ở trên, lớp chín của nền giáo dục xưa kia phải học thêm môn lượng giác nữa mới phiền chơ (là môn mà có mấy câu vè là "tìm sin lấy đối chia huyền; cốt (cosine) thì hai cạnh kề huyền chia nhau, còn tang (tan) ta hãy tính sau (công nhận mấy ngài nào đặt ra mấy câu ni rất ưa tính chuyện xưa sau), đối trên kề dưới chia nhau thấy liền). Phiền thật! Mà muốn có dữ kiện của một góc theo lượng giác thì phải có bảng lượng giác. Mà trong lớp ni, đến giờ lượng giác của thầy Lê Văn Ngãi mà không có bảng lượng giác thì làm sao có dữ kiện mà giải toán. Thế nên, ông thầy Ngãi ni mới lệnh rằng tất cả các em, không chừa một đứa nào, đến giờ Lượng Giác mà "thằng nào" không mang theo bảng lượng giác thì toàn cả lớp đều bị phạt chung, phạt cả lũ nhé. Đến giờ lượng giác, thầy Ngãi ưa đi lên đi xuống giữa lối đi chia cách hai dãy bàn, đi lên rồi đi xuống (lạy thầy đừng để mắt đến con. thầy để mắt tới thằng khốn nào cũng được, trừ con ra). Giờ lượng giác, thì thằng nào thằng nấy dí cả hai mắt xuống cái bảng lượng giác với những hàng số li ti như vi trùng vi khuẩn, để nghe thầy Ngãi hỏi, "Sin 38 độ?", Cô-sin 42 độ?, và vân vân và vân vân. Tôi lại dài dòng, luộm thuộm quá! Qua những dòng này tôi chỉ muốn nhắc lại một kỷ niệm với thầy Ngãi là thằng "khốn" Lê Kim Khánh đã làm thầy . . . cười, nhưng đây không phải là nụ cười vui vẻ đâu nha, mà là nụ cười rất không muốn cười. Chuyện là thằng Lê Kim Khánh, ngồi ở dãy bàn sau lưng tôi; nó có biệt tài huýt gió không phải bằng mồm, mà bằng mũi mới tài chứ. Và để "trả đũa" hay 'trả thù" thầy Ngãi đã bắt toàn cả lớp phải quỳ trên băng ghế ngồi vì có một thằng bạn (tôi quên tên), không biết vì lý do gì, đến giờ lượng giác lại không mang theo bảng lượng giác. Giờ lượng giác mà học trò không mang theo bảng lượng giác thì cũng giống như binh sĩ ra chiến trường quên mang theo súng. Thế là thầy Ngãi đã phạt tập thể, phạt cả lớp. Cái kiểu phạt tập thể này có khác gì ông A-dông và bà E-và xực trái cấm rồi Đức Chúa Trời bắt toàn thể loài người phải mắc tội tổ tông. Quả thật là một con sâu làm rầu cả nồi canh.
Và để "trả thù" thầy Ngãi về việc thầy đã phạt oan hắn, thằng Lê Kim Khánh đã xổ biệt tài huýt gió bẳng mũi trong một giờ toán khác. Các bạn nên biết là giờ toán của thầy Ngãi là cả lớp im phăng phắc, muốn hắt xì hay ho hen cũng chả dám nữa là nói đến chuyện huýt gió trong lớp. Chắc chắn là thầy đã nghe cái tiếng huýt gió quấy nhiễu và nghe có vẻ thách đố quyền làm thầy này. Thầy Ngãi đã đi lên đi xuống trên lối đi chia cách hai dãy bàn, nhiều vòng. Khi đến gần dãy bàn học của tôi và dãy bàn thằng Khánh ở sau lưng. Đây chính là khu vực mà tiếng huýt gió phát ra. Thầy đứng lại nghe ngóng, cố phát hiện ra thằng nào dám to gan đến thế. Nhưng có thằng học trò nào mở miệng hay chu mõ đâu mà thầy có thể bắt ngay chóc tên thủ phạm. Và ông thầy Ngãi không cách chi tìm ra "thủ phạm" nào huýt gió bẳng mũi cả. Thằng Khánh làm thầy Ngãi cười. Đó là nụ cười thế nào thì quí bạn tự suy ra.
Nói thế, nghĩa là bản thân tôi chưa hề thấy thầy tôi-Lê Văn Ngãi-cười một lần nào. Thế nhưng, tôi đã thấy đôi mắt thầy ươn ướt đứng lặng người bên khung cửa sổ nhìn xuống dòng sông Hàn dưới kia trong lớp học năm ấy khi thầy thấy những đồng bào ngoài Huế, Quảng Trị đổ vào Đà Nẵng vào mùa hè 1972.
Kỷ niệm với thầy, năm học ấy, có lẽ còn nhiều, và có thể còn nhiều với những bạn học khác nữa. Mỗi học trò có thể nhận được từ thầy những cảm nghiệm và kỷ niệm khác nhau về thầy.
Cách đây ít lâu, tôi có cuộc trò chuyện qua điện thoại với một người bạn học cùng lớp. Hai đứa nhắc lại những kỷ niệm với vị thầy mà cả hai đứa đều kính trọng và yêu mến. Và chúng tôi ước có một ngày về quê nhà rồi tìm dịp đi thăm thầy, và mời thầy ra quán uống một ly cà phê hoặc một vài chai bia với nhau. Ước mơ nhỏ nhoi và đơn sơ ấy chắc chắn không bao trở thành hiện thực.
Nay thầy đã qua đời, con cầu xin thầy mỉm cười nơi chín suối.
HTB
Được sửa bởi Hòang Thủy Biển ngày Hai 12 15, 2014 3:15 pm; sửa lần 1. |
|
