Bia tiến sỹ ở Văn Miếu trở thành “Ký ức Th�

[Huynh thi Tuyet Nhung]

Bia tiến sỹ ở Văn Miếu trở thành “Ký ức Thế giới”

UNESCO phát động Chương trình Ký ức Thế giới từ năm 1992 nhằm phòng ngừa nguy cơ những di sản tư liệu vô giá của nhân loại bị rơi vào lãng quên, khuyến khích các nước sở hữu bảo quản tốt hơn và giúp quảng bá rộng rãi hơn giá trị của các di sản này trên toàn cầu.
Hệ thống Bia tiến sỹ nằm trong số 45 tư liệu và các bộ sưu tập tư liệu mới, được Tổng Giám đốc UNESCO Irina Bokova phê duyệt vào danh sách theo đề nghị của Ủy ban cố vấn quốc tế thuộc Ủy ban Ký ức Thế giới vào ngày 26.5.2011



Bia tiến sỹ ở Văn miếu Quốc Tử Giám được đưa vào danh sách "Ký ức thế giới" của UNESCO

Tổng Giám đốc UNESCO nhấn mạnh bằng việc giúp bảo vệ và chia sẻ các di sản tư liệu quý báu này, Chương trình Ký ức Thế giới của UNESCO cổ vũ sự uyên bác và sự thưởng thức sức sáng tạo phong phú cũng như sự đa dạng của các nền văn hóa và các xã hội con người.
Cho đến nay, 238 di sản tư liệu của các nước trên thế giới đã được đưa vào Danh sách Ký ức Thế giới của UNESCO. Các di sản được đưa vào Danh sách Ký ức Thế giới rất đa dạng bao gồm các di sản bằng đá, chất dẻo, da động vật, băng audio.
82 tấm bia tiến sỹ ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám được dựng trong thời gian từ năm 1484-1780. Các bia đá có kích thước khác nhau, hình thức trang trí phong phú. Tấm bia to nhất cao 1,75m (chưa kể đế bia), rộng 1,3m, tấm bia nhỏ nhất cao 1,1m, rộng 0,7m, độ dày của bia trung bình là 0,25m. Ngay từ thời phong kiến, dưới các triều đại quân chủ nhà Lê, việc bảo vệ và lưu giữ lâu dài những tấm bia tiến sỹ luôn được quan tâm chú trọng.



Hình ảnh Bia tiến sỹ ở Văn miếu vào năm 1945 (Ảnh tư liệu)

Tháng 3.2009, hồ sơ, mang tên “Bia đá các khoa thi tiến sĩ triều Lê - Mạc (1442 - 1779)" được biên soạn với sự chắp bút của Giáo sư, tiến sĩ Trịnh Khắc Mạnh, Viện trưởng Viện Hán Nôm. Ông cũng là người từng tham gia lập hồ sơ Mộc bản triều Nguyễn - là di sản đầu tiên của Việt Nam lọt vào danh sách Di sản Tư liệu trong chương trình "Ký ức thế giới" của UNESCO vào tháng 7.2009.

Hồ sơ được viết bằng tiếng Anh, gồm 15 trang, trong đó quan trọng nhất là phần đối chiếu so sánh giá trị di sản bia Tiến sĩ với các tiêu chí của UNESCO: Tính quý hiếm, tính toàn vẹn, tính nguy cơ, tính xác thực, tính quốc tế, chủ đề di sản (về tư tưởng chính trị, lịch sử, địa lý, triết học), hình thức và phong cách mỹ thuật…

Tháng 12.2009, hồ sơ được gửi đến UNESCO khu vực châu Á Thái Bình Dương. Tháng 3.2010, Ủy ban Ký ức Thế giới UNESCO tại khu vực này thông qua và công nhận bia tiến sĩ Văn miếu - Quốc Tử Giám là di sản tư liệu thế giới. Và tháng 5.2011, bia Tiến sỹ chính thức nằm trong danh sách “Ký ức thế giới” của UNESCO.


Theo báo Lao động điện tử